Bir Çarşamba öğleden sonra 5. Caddede yürürken Rockefeller Plaza’nın önünde eylem yapan bir grup görüyoruz. Çoğunluğu kadın olan bu küçük gruptaki en genç eylemci en az 70 yaşında olmalı. Şarkı söyleyip dans ediyorlar ve kimseyi rahatsız etmeden naif bir şekilde tepkilerini gösteriyorlar. Ortada ne bir polis var ne de onları engellemeye ya da kontrol etmeye çalışan bir görevli. Yoldan geçenlere verdikleri ilanlardan bir tane de ben alıyorum. Bu ilan, A4 kâğıt boyutunda, siyah beyaz basit bir bilgisayar çıktısı. Yazılanlardan grubun adının “Grandmothers Against the War” (Büyükanneler Savaşa Karşı) olduğunu ve bu grubun 14 Ocak 2004’ten beri her Çarşamba saat 16:30-17:30 arası Rockefeller Plaza’nın önünde eylem yaptıklarını öğreniyorum. Irak’a gönderilen Amerikan askerlerinin tamamen geri gelmesini ve Irak’ta artık daha fazla masum insanın ölmemesini istiyorlar.
Şarkı söyleyip dans eden bu tatlı büyükannelerin görüntülerinin yanına Galatasaray Lisesi’nin önünden bazı kareler getiriyor belleğim, bizim Cumartesi Annelerini hatırlıyorum. Kayıp kızları ve oğulları için Cumartesileri Galatasaray Lisesi’nin önünde oturma eylemi yapan anneleri ilk kez eyleme başladıkları 1995 yılında duymuştuk. Arjantin'de 1976-1983 arasında süren diktatörlük döneminde kayıplarını bulmak için Plaza de Mayo Meydanında buluşan kadınlardan esinlenen Cumartesi Annelerinin yıllar içinde görmedikleri baskı kalmadı. Coplandılar, yerlerde sürüklendiler, gözaltına alındılar. Dönem dönem ciddi şekilde engellendiler ve eylemleri kesintiye uğradı ama yılmadılar. Geçtiğimiz günlerde 297. kez toplandı yine anneler.
Beyoğlu’ndan 5. Caddeye dönüp aktivist büyükannelerin ilanında yazılanları okumaya devam ediyorum. “Bizim kuşağımız” diyor büyükanneler “babalarını ve amcalarını 2. Dünya Savaşında, kardeşlerini, sevgililerini ve kocalarını Kore Savaşı’nda, oğullarını ve yeğenlerini Vietnam’da kaybetti. Şimdi de saptırılmış yıkıcı bir strateji için torunlarını kaybediyor.” İlanda, Irak ve Afganistan’daki birliklerle ilgili bazı rakamsal veriler de var. Amerikalılar rakamları seviyorlar. Ölenlerin %54’ünün 25 yaşın altında olduğuna, dönenlerin %30’unun akıl sağlığıyla ilgili problemler yaşadığına, ölen Iraklı sivillere ait rakamsal bilgilere ve savaşın maliyetine dikkat çekiyor ilan.
Irak’taki Amerikan birlikleri konusunda halkın genel görüşü de büyükannelerden çok farklı değil. Birliklerin bir yalana dayanarak Irak’a gönderildiğini, masum sivillerin öldürüldüğünü, ülkeye maliyetini ve askerlerin yaşadığı sorunları tartışıyor ortalamanın üzerindeki Amerikalılar.
Daha sonra internette yaptığım araştırmalarda bu grubun 2005’te yaptıkları bir eylem sonucu dünya çapında da tanınmaya başladığını öğreniyorum. 17 Ekim’de Times Meydanı’ndaki asker kayıt bürosuna gidiyorlar. “Bizim hepimizin torunları yok ama orada ölenler dahil bütün çocuklar bizim çocuklarımızdır, bizler uzun ve verimli hayatlar yaşadık ve şimdi onların yerini almak istiyoruz” diyerek askere yazılmak istiyorlar. Eylemleri biraz uzayınca polis 18 kişiyi gözaltına alıyor. Polisin gözaltı sırasında kibar davrandığını, plastik kelepçelerin çok sıkı olmaması için özellikle dikkat ettiğini okurken yine aklım bizim Cumartesi Annelerine gidiyor.
Savaş karşıtı büyükannelerin 2008 yılında bir de kitapları oluyor. Bu grubun kurucuları arasında bulunan 5 torun sahibi büyükanne Joan Wile besteci, söz yazarı ve yorumcu. 8 müzikal, binlerce jingle, film müzikleri ve kabare şarkıları yazmış. Wile, grubun kuruluş amacını, eylemlerini ve özellikle 2005’teki tutuklanma sürecini anlatan “Grandmothers Against the War: Getting off Our Fannies and Standing up for Peace” (Büyükanneler Savaşa Karşı: Popolarımızı Kaldırıyor ve Barışı Destekliyoruz) isimli bir kitap yazıyor. Wile’ın aynı zamanda joanwile isimli bir bloğu da var.
New York dışında San Francisco, Philadelphia ve Atlanta gibi başka kentlerde de savaşa karşı örgütlenen büyükanneler var. Onların hikâyelerini de o kentleri ziyaret edenlerden dinleriz belki bir gün.
Not:
Rockefeller Plaza’nın önündeki karşılaşma Nisan 2010’da gerçekleşmiştir.
Büyükannelerin web sitesi : http://www.grandmothersforpeace.org/gatw
Joan Wile’ın yazdığı kitabın linki: http://www.amazon.com/Grandmothers-Against-War-Fannies-Stood/dp/0806528737
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder